PNL beschouwing op Begroting 2024

10 november 2023

Dit is de complete tekst van onze beschouwing op de Begroting 2024:

Laarbeek staat er financieel vooralsnog goed voor. De komende 2 jaren is de begroting structureel sluitend. Wat er daarna gebeurt is nog onduidelijk. Met de kennis die we op dit moment hebben zal de rijksbijdrage fors dalen en beland Laarbeek -zoals heel veel gemeenten in Nederland- flink in de rode cijfers. Er zijn in politiek Den Haag gelukkig bewegingen om hier iets aan te doen.

Dat er in deze begroting nog strakker is begroot en veiligheidsmarges zijn verkleind, ondersteunen wij. We onderkennen daarbij meteen ook het gevaar dat dit met zich meebrengt dat bij verder stijgende kosten, tekorten binnen budgetten kunnen ontstaan. De algemene-, bestemmings- en afschrijvingsreserves zijn al een aantal jaren stabiel in omvang en dat blijft op dit moment ook zo. Prima, wat PNL betreft.

Structureel moet er veel extra geld naar de diverse gemeenschappelijke regelingen. Volgend jaar €2.6 miljoen en de jaren daarna telkens ongeveer €1.5 miljoen. Senzer springt er hierbij voor Laarbeek negatief uit, gevolgd door zorgenkindje ODZOB en de Peelgemeenten. Binnen het sociaal domein zien we bij bestaand beleid dat ook de prognose zorgkosten met €500.000 per jaar flink oploopt. De praktische oplossingen blijken erg moeilijk te zijn, maar toch zal er iets moeten gebeuren willen we zorgkosten enigszins betaalbaar houden. Een pasklare oplossing hebben wij ook niet, maar goed luisteren naar de mensen die in de zorg werken kan zeker helpen.

Geheel in lijn met zoals PNL ook in haar meest actuele verkiezingsprogramma benoemde zijn we voorzichtig met nieuwe ambities en bijbehorende structurele uitgaven. Incidentele investeringen zijn gelukkig wel mogelijk. Een mooi voorbeeld daarvan is het centrumplan Lieshout, waar wij duidelijk zijn geweest dat de locatie van een nieuwe supermarkt niet op de Heuvel zou moeten zijn, en waar uiteindelijk goed is geluisterd naar de inwoners.

Er liggen vele uitdagingen op ons bordje, zoals b.v. de bereikbaarheid. Niet alleen gaat het dan over de regio, de N279, de Deense Hoek, en de Beekse brug, maar ook over de toenemende ervaren verkeersoverlast op diverse plekken in de kernen. Ook de toekomst van het Beek en Donkse zwembad vraagt binnenkort om een weloverwogen besluit. Verschillende mogelijke scenario’s worden daarvoor nu nog onderzocht. Een ander besluit wat later genomen moet worden zijn de plannen rondom kasteel Eyckenlust. In de begroting 2024 wordt gevraagd hiervoor geld te reserveren. Daar gaan wij mee akkoord, zonder nog te weten wat ons standpunt wordt bij de diverse deelprojecten die we later krijgen voorgelegd. Hoewel een nieuwe voetgangersbrug als onderdeel van dit plan meestal wordt genoemd, behelst het uiteraard de ontwikkeling van een groot gebied rond het kasteel. Als PNL zien we de kansen, maar twijfelen we ook nog over nut en noodzaak in combinatie met de benodigde investering.

Informatiebeveiliging & privacy wordt steeds belangrijker en tevens lastiger. Ook hier zien we behoorlijke -en tevens begrijpelijke- toenemende kosten. Op het gebied van onderhoud openbaar groen stijgen kosten eveneens, terwijl we minder onderhoud plegen. Dat laatste is overigens wellicht goed voor dier, water en natuur, maar maakt Laarbeek overduidelijk niet aantrekkelijker. Dit is geen discussieonderwerp voor vandaag, maar de keuze is hier dat we met het ‘extra’ (onkruid)groen zullen moeten leren leven of dat er toch andere onderhoudskeuzes gemaakt moeten worden.

Onder nieuw beleid valt o.a. de bijdrage aan de bereikbaarheid van Brainport op. Als PNL staan we hier 100% achter en gelukkig geldt dat voor de complete Laarbeeks gemeenteraad. Hier is niet kortzichtig alleen naar eigen belang gekeken, maar hebben alle partijen naar het algemeen gezamenlijk belang gekeken. Erg sterk, vinden wij. Uiteraard willen we hier later wel wat voor terug. Dat kan niet vaak genoeg herhaald worden.

Binnen het programma Burger en bestuur zien we financieel een stabiel beeld. We zien uit naar de Participatieagenda en de Samenwerkingsagenda, welke voor komend jaar op de planning staan. Overigens moet iedereen weten dat participatie niet altijd betekent dat mensen hun zin krijgen.

Wat het programma Veiligheid betreft herhalen we onze zorg over de manier waarop steeds meer mensen omgaan met de veranderende samenleving, en de spreekwoordelijke ‘korte lontjes’. Op het gebied van veiligheid kan de overheid niet alles voorkomen en oplossen. Hier ligt ook een verantwoordelijkheid bij alle burgers. De diverse handhavingsacties en de Groene BOA dragen eraan bij dat de veiligheid in het buitengebied verder verbeterd. Het Ingegraal Veiligheidsbeleid, wat komend jaar wordt opgesteld, zien we met belangstelling tegemoet.

Wat betreft het programma Woon- en Leefklimaat pleit PNL al langer voor meer samenwerking met de regiogemeenten, o.a. om daarmee van elkaars deskundigheid te profiteren. Gelukkig zien we dat ook steeds vaker gebeuren. De bijdragen voor Land van de Peel en stichting Toeristisch Laarbeek ondersteunen we omdat we recreatie van eigen inwoners en het aantrekken van toeristen van buiten de gemeente serieus nemen, zo staat ook in ons partijprogramma.

We blijven moeite hebben met het bedrag van €75.000 voor aanpassingen t.b.v. de verkeersveiligheid van de schoolomgeving Breinplein en De Driehoek in Aarle-Rixtel. De veiligheid van kinderen is heel belangrijk, maar de oorzaak van de onveilige situaties is echter vaak toch echt het gedrag van een deel van de ouders.

We hebben dit al eerder gezegd, op het gebied van onderhoud openbaar groen willen wij op een ander moment opnieuw de discussie aangaan -met o.a. raad, college en Waterschap- hoe we dit beter en logischer kunnen inrichten. Biodiversiteit, klimaatadaptatie en ook groenbeleving zijn wat ons betreft daarbij de leidraad.

We zijn erg benieuwd naar de uitkomsten van het integrale verkeersonderzoek, waar ook PNL voor gepleit heeft. Het moet ons gaan helpen bij het vinden van oplossingen van ervaren verkeersproblemen. Wij zijn niet onverdeeld tevreden over hoe we in Laarbeek tot besluiten komen over verkeersmaatregelen als b.v. drempels, wegversmallingen, en andere maatregelen. Als PNL zijn wij van mening dat hiervoor duidelijke richtlijnen en werkafspraken moeten komen. Wij komen hier na vandaag op terug.

De woningbouw is de laatste tijd voortvarend opgepakt. We gaan ze niet allemaal opnoemen, maar In totaliteit liggen er nu meer plannen op de plank dan het aantal woningen wat Laarbeek volgens afspraak zou moeten bouwen. We zijn tevens heel tevreden met het nieuwe Beleidskader Wonen, wat onlangs is vastgesteld. Deels voorrang geven aan eigen inwoners bij de verdeling van woningen, de invoering van een herstructureringsfonds en de Blijverslening staan allemaal op de agenda. Precies zoals PNL dat ook wenste bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen.

Nieuw bedrijventerrein, ondersteuning van de detailhandel die het moeilijk heeft, de bereikbaarheid in de breedste zin van het woord, en de Regionale schaalspring zijn uitdagingen waarmee we binnen het programma Economie en Werkgelegenheid te maken hebben. Het vergt soms verder kijken dan alleen onze mooie gemeente.

Binnen het programma Gezondheid, Welzijn, Zorg & Onderwijs gebeurt heel veel. Niet alleen de ambities liggen er voor het oprapen, maar zeker ook de uitdagingen om te komen tot oplossingen die allerlei vraagstukken vragen. Niet alleen binnen alles wat de zorg raakt, maar denk ook aan hoe we verder willen met het zwembad en het Ontmoetingscentrum in Beek en Donk, de bibliotheek, het aardgasvrij maken van Laarbeek, de opvang van statushouders, vluchtelingen en arbeidsmigranten enz… We zouden er een boek over kunnen schrijven.

Andere uitdagingen waar we de komende tijd voor staan zijn o.a. veranderingen bij de milieustraat. Hierbij moeten afvalstromen nog meer worden omgezet in grondstoffen, dat hebben we ook bepleit in ons verkiezingsprogramma. Wat wij ook al jaren zeggen is dat ‘zon op dak’ voorrang moet hebben op grootschalige zonneparken. Dat staat ook in ons gezamenlijke bestuursakkoord en gelukkig is het kwartje, zij het wat laat, nu ook in Den Haag gevallen.

We zouden nog veel meer belangrijke punten uit deze begroting kunnen belichten, maar daarvoor is nu geen tijd. Samenvattend hebben we tezamen heel veel ambities en zien we evenzovele uitdagingen. Met de voorliggende begroting in de hand pakken we dit alles graag op, samen met alle partijen in deze raad. Het mag duidelijk zijn: PNL is positief over deze begroting.

Terug naar het overzicht